Artykuł
Od 1 stycznia 2024 r. funkcjonuje równolegle świadczenie pielęgnacyjne w dwóch wariantach tzn. według “starych” zasad oraz według “nowych” zasad obowiązujących od 1.01.2024 r.
Świadczenie pielęgnacyjne na zasadach obowiązujących od 1 stycznia 2024 r. przysługuje:
- Matce albo ojcu,
- Innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom,
- Opiekunowi faktycznemu dziecka rozumianemu jako osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka,
- Rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego,
- jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji raz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji (art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, zwanej dalej"ustawą”).
Osobom, o których mowa w pkt 1-3, rodzinie zastępczej i osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka sprawującym opiekę nad więcej niż jedną osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, wysokość świadczenia pielęgnacyjnego podwyższa się o 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka (art. 17 ust. 3e ustawy).
Zmiany od 1.01.2024 r.:
- Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje tylko do ukończenia przez osobę z niepełnosprawnościami 18 roku życia – jest to termin ostateczny,
- Opiekun osoby niepełnosprawnej może pracować,
- Świadczenie można pobierać na więcej niż jedną osobę niepełnosprawną np. 2 dzieci. Kwota świadczenia będzie podwyższona o 100 % na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka,
- Opiekun osoby niepełnosprawnej może obok świadczenia pobierać równolegle np. emeryturę lub rentę, świadczenie rodzicielskie na inne dziecko.
Osoby uprawnione do świadczenia na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2023 r.
Osoby, którym przed 1 stycznia 2024 r., albo nawet po tej dacie, ale na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., przyznane zostało co najmniej do dnia 31 grudnia 2023 r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego zachowują, na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., prawo do świadczenia nie dłużej jednak niż do końca okresu, na który prawo zostało przyznane.
Ponadto osoby, zachowują prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., również w przypadku, gdy osobie nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności. Warunkiem zachowania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego będzie złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa do świadczenia w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności.
Uwaga: Negatywną przesłanką do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego będzie przyznane prawo do świadczenia wspierającego.
Świadczenie pielęgnacyjne na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2023 r. jest świadczeniem, o które ubiegać może się matka, ojciec, opiekun faktyczny dziecka, osoba będąca rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (dziadkowie, rodzeństwo) lub inna osoba, na której zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym ciąży obowiązek alimentacyjny z wyjątkiem osób posiadających znaczny stopień niepełnosprawności, jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się:
orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
W przypadku, gdy o świadczenie pielęgnacyjne występuje inna osoba niż spokrewniona w pierwszym stopniu (obciążona obowiązkiem alimentacyjnym) to aby otrzymać świadczenie należy spełnić łącznie następujące warunki:
rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
nie ma opiekuna prawnego lub rodziny zastępczej spokrewnionej lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje m. in., jeżeli:
osoba sprawująca opiekę:
ma ustalone prawo do emerytury, renty itp.
ma już ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna
osoba wymagająca opieki:
pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności
została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury (…).
Od 1 stycznia 2025 r. wysokość świadczenia pielęgnacyjnego wynosi 3.287,00 zł miesięcznie.
Kwota świadczenia pielęgnacyjnego podlega corocznej waloryzacji od dnia 1 stycznia. Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego na następny rok kalendarzowy podlega ogłoszeniu w drodze obwieszczenia przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” w terminie do 15 listopada każdego roku.
Za osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne Ośrodek Pomocy Społecznej opłaca składkę na ubezpieczenia:
- emerytalne i rentowe przez okres niezbędny do uzyskania okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego) odpowiednio 20-letniego przez kobietę i 25-letniego przez mężczyznę,
- zdrowotne, tylko w przypadku jeżeli nie posiada statusu członka rodziny osoby ubezpieczonej.
Załączniki:
Tel.: 61 640 72 00
E-mail: 
NIP: 789-146-82-33